Storytelling succesvol met eerlijke boodschap

Brett Trapp is in de Verenigde Staten van Amerika een bekendheid geworden door het eerlijke verhaal dat hij vertelt. Hij groeit als homoseksueel op in Alabama, in het zuiden van land als zoon van een pastoor en een lerares. Jarenlang doet hij zich anders voor dan hij werkelijk is. Zijn coming-out gebeurt pas als hij 34 is. Zijn levensverhaal heeft hij beschreven hij in 44 blogs op Blue Babies Pink. Daarna start hij een podcast over het onderwerp. Die belandt al snel in de lijst van de best beluisterde podcasts op iTunes. Brett Trapp vertelt over de moeilijke momenten in zijn leven, waarbij hij niets verhult. Hij wil niet alleen transparant zijn, maar zich vooral ook kwetsbaar opstellen door dingen te vertellen die tegen hem gebruikt kunnen worden. De Amerikaan verwacht aanvankelijk vooral negatieve reacties op zijn verhaal en is zelf verbaasd dat hij – juist door zijn kwetsbaarheid te tonen – het vertrouwen van de luisteraars krijgt.

Storytelling

In 2017 staat Brett Trapp als spreker op het podium van het grote businesscongres ‘INBOUND’ in Boston. Een van de belangrijkste adviezen die hij tijdens zijn redevoering aan de toehoorders prijsgeeft, is het verhaal te vertellen waar je zelf de meeste angst voor hebt. Hij eindigt zijn betoog met: “We must be people who would rather die than lie.” Brett Trapp beweert zelf dat hij zijn succes heeft te danken aan eerlijkheid tonen, het ware verhaal vertellen en zich kwetsbaar opstellen.

Hoe anders gaat dat bij veel organisaties. De hoeveelheid berichten die dagelijks over onze hoofden wordt uitgestrooid via media en social media, publieke optredens of commerciële bronnen, is enorm. Deze informatie bevat vaak niet de volledige werkelijkheid, is veelal misleidend of soms zelfs leugenachtig. Met behulp van de pr-industrie spinnen bedrijven de waarheid in een verhaallijn waarvan ze vermoeden dat die de meeste aandacht trekt, op gewenste emoties inspeelt en daardoor de beste reputatie oplevert. Storytelling is een trend. Kale feiten geven is saai, denkt men. Vertel een verhaal, vol emotie en dan kunnen we de mensen beïnvloeden, denkt men. Wat zien wij vooral voorbijkomen in storytelling? Framingnudging en alle oude marketingtrucs die al jaren worden gehanteerd. Nog steeds met het idee dat de mensen er wel intrappen. Meer en meer echter willen mensen het ware verhaal horen. Er is al zoveel nepnieuws. Nog meer nepverhalen zorgt ervoor dat mensen steeds minder vertrouwen krijgen in ondernemingen en instituties.

Doorheen prikken

Betteke van Ruler, emeritus hoogleraar in de communicatiewetenschap, gaf in juni 2020 in een interview met dagblad Trouw toe dat het opgepoetste verhaal te veel voorop is komen te staan. En daar hebben communicatiespecialisten bij geholpen. Deze uitspraak deed zij met betrekking tot Storytelling, volgens Van Ruler een vreselijk hardnekkig fenomeen. Mede door de digitalisering en het internet prikken de meeste mensen daar vroeg of laat volgens haar doorheen. Wij zeggen niet dat organisaties geen verhalen meer moeten vertellen. Maar als je het doet, doe het dan goed. Bedrijven of instellingen die alleen positieve verhalen naar buiten brengen, worden gewantrouwd. Niet alleen door journalisten, maar ook door belangstellenden. De mondige verspreiders van meningen zetten binnen een mum van tijd een negatief bericht over je op het internet. En dat is één groot digitaal archief. Dus alles wat je zegt, kan tegen je gebruikt worden. Iedereen kijkt kritisch mee. Organisatie, gedrag, communicatie en vertrouwen zijn daarom onlosmakelijk met elkaar verbonden

Kwetsbaar opstellen

Voor de meeste mensen is zich kwetsbaar opstellen nog een brug te ver. Angst bepaalt vaak de handelswijze. Het zit absoluut niet in onze aard om zaken toe te geven en ons te verontschuldigen. Schaamte speelt daarbij een belangrijke rol. Dat geldt voor personen en dat geldt voor organisaties helemaal. Natuurlijk kun je nooit alles op elk willekeurig moment vertellen. Altijd eerlijk zijn is een prachtige gedachte, maar in werkelijkheid niet altijd haalbaar. Het kan soms lastig zijn om de balans te vinden tussen praten en zwijgen. Uiteindelijk wil je niet dat mensen of organisaties onterecht schade wordt berokkend. Maar nu gaat het vaak totaal de andere kant op en wordt alles verzwegen. Terwijl, als je je kwetsbaar durft op te stellen, dat echt loont. Maar dat is iets dat we vaak hebben afgeleerd. We houden dingen liever voor ons en we vermijden bij voorkeur dat we kritiek kunnen krijgen.

Kwetsbaarheid

De Amerikaanse sociologe Brené Brown stelt in haar boek ‘De kracht van kwetsbaarheid’ uit 2013 en in haar TED Talk ‘The power of vulnarability’ dat je juist door met je billen bloot te gaan, door jezelf echt te laten zien, door oprecht te communiceren en verbinding te maken met je omgeving, je veel makkelijker je soortgenoten vindt of in contact komt met mensen die je zoekt. Je moet dus niet alleen succesverhalen willen delen, maar ook op eigen initiatief ervoor uit durven komen wanneer je het beter anders had kunnen doen. Je moet zelfreflectie kunnen tonen, met de leermomenten aan de slag gaan en deze met anderen delen. Dat geldt voor personen, maar ook voor organisaties.

Brett Trapp kwam tot het inzicht dat hij het anders moest doen, toen hij op vakantie was in Rome. Hij zag het Colosseum. De helft ervan stond in de steigers. Veel mensen maakten selfies met de mooie kant van het amfitheater op de achtergrond. Maar die mooie kant van het monument was niet alles, er was ook een minder mooie kant die in de steigers stond. Die was duidelijk te zien en niet te ontkennen. De meeste bedrijven willen alleen hun mooie kant laten zien. Wees echter niet bang om ook de kant met de steigers te laten zien. Dat toont dat je eerlijk bent. En dan zullen mensen je vertrouwen.

Related Posts